Najnowsze wpisy, strona 3


Bruno Zigomir Wittek cz.2
16 stycznia 2022, 13:07
Więzień Polityczny
Dnia 03.V.1940r. został osadzony w więzieniu w Tarnowie,
skąd transportem z dn. 26.II.1941r. został przewieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz (Nr. więżnia: 10814) gdzie zginął dn. 05.III.1942r. o godz. 3:30
Info:https://www.ushmm.org/online/hsv/person_view.php?PersonId=12537739http://www.auschwitz.org/muzeum/informacja-o-wiezniach/http://www.straty.pl/pl/szukaj
Bruno Wittek ur. 30.IX.1894r. w Żywcu, urzędnik, zamieszkały przed aresztowaniem w Krakowie przy ul. Kraszewskiego 15, został przywieziony do KL Auschwitz w dniu 26.II.1941r. transportem z Tarnowa. W obozie został oznaczony jako więzień polityczny Polak (fot. P.Pole) numerem 10814. Trzykrotnie:  20.XI.1941r. , 24.VII.1941r. oraz 10.I.1942r. jest notowany w książkach stacji rtg. W dniu 19.I.1942r. jest notowany jak więzień chory w bloku 28 szpitala więźniarskiego w dniu 5.III.1942r. odnotowano jego zgon w obozie. Jako oficjalną przyczynę zgonu podano Kachexie beim Darmkatarrh – kacheksję przy nieżycie jelit.

 

Książka bloku 28 była zawiera wpisy z okresu od 27.08.1941 roku do 19.01.1944 roku. Informacje w niej zawarte dotyczą więźniów-mężczyzn przywiezionych do KL Auschwitz w okresie od 14.06.1940 do 1.01.1944 roku.
 

 

ODZNACZENIA:

1. Krzyż Niepodległości 1930r.

2. Krzyż Legionowy 1914-1918r. Józef Piłsudski JP LP

3. Krzyż P.O.W. - Polskiej Organizacji Wojskowej w Tarnowie

4. Medal Dziesięciolecia nadany zarządzeniem p.Wojewody Białostockiego z dn. 16.04.1930

5. BRACTWO KURKOWE STRZELECKIE 1930r. SREBRO - F.Nabywaniec II Marszałek

6. ORZEŁ STRZELECKI JP JÓZEF PIŁSUDSKI

 

 

Krzyż Niepodległości 1930r.
Bruno Zigomir Wittek cz.3
16 stycznia 2022, 13:05

 

Został Upamiętniony w Tarnowie Rodzinny Grobowiec - Stary Cmentarz

 

  
 

Życiorys Bruno napisany przez jego żonę 06.10.1957r.

do Związek Bojowników o Wolność i Demokrację w Tarnowie

Do szkół - gimnazjum uczęszczał w Krakowie. W roku 1912 wstąpił do tajnej organizacji „ Związek Walki Czynnej” w Tarnowie. W 1914r. w sierpniu z oddziałem Legionów Polskich wyruszył na front biorąc udział we wszystkich walkach I Brygady Piłsudzkiego do czasu rozbicia tejże przez Państwa Centralne w lipcu. W tym czasie pracuje w tajnej organizacji P.O.W. (Polskiej Organizacji Wojskowej w Tarnowie). W sierpniu 1918r. z powodu prześladowań przez K-Stelle wyjeżdza do Warszawy skąd wraca w grudniu do Tarnowa, gdzie zgłasza się jako ochotnik do obrony Lwowa. W tym czasie przebywał przez pewien okres czasu w niewoli ukraińskiej. W kwietniu 1919r. wraca z częścią 4 p.p. Leg.k.P. do Kielc, gdzie jako dowódca kompani szturmowej szkoli żołnierzy do czasu swego zwolnienia z W.P. jako inwalida wojenny w dniu 10.VIII.1920r. Po zwolnieniu W.P. zamieszkuje w Tarnowie, pracuje jako sekretarz Związku Legionistów i równocześnie jako ... P.D.H.4. W 1927r. wyjeżdza do Ostrołęki, gdzie pracuje jako buchalter - rachmistrz w Sejmiku Pol., a następnie w Biurze Meljoracyjnym przy wydz. Pok. Z powodu ograniczeń kredytów Państwowych zostaje zwolniony w drodze redukcji z dniem 30.XI.1931r. Od 1.II.1932r. do X.1932r. pracuje jako rachmistrz saldokoncista w Kasie Chorych w Łomży. Ze względów rodzinnych i zdrowotnych składa prośbę o przeniesienie do Krakowa. W odpowiedzi na swą prośbę otrzymał przeniesienie do wojew. Tarnopolskiego w Brzeżanach, gdzie pracował jako rachmistrz do 1938r. Przeniesiony do Tarnowa pracował w Ubezpieczeniach Społecznych do 3.V.1940r. Dnia 3.V.1940r. o godz. 4:30 zostaje aresztowany w mieszkaniu i odprowadzony do więzienia w Tarnowie, gdzie przebywał do 25.II.1941r. Z Tarnowa wywieziony do więzienia w Oświęcimiu, Blok 5a Nr. 10814 i kolejno w innych Blokach. Dnia 5.III.1942r. przesłano telegraficznie zawiadomienie o jego śmierci. 

 
 

Świadectwa ukończenia szkół

 

 

W 1934r. w Tarnowie odbyła się uroczystość patriotyczna na czele z Władysławem Langerem, na tym zdjęciu jest również zaznaczony Bruno Wittek. Bruno stoi między Henrykiem Kopkiem, a Marianem Niezgodą (po prawej, mogli się znać choćby z POW).

 


 

 Upamiętniony na tablicy Pamięci Legionów i członków Polskiej Organizacji Wojskowej, w tym Oddziału Lotnego i Sekcji Studenckiej POW.

 

Andrzej Franciszek Ksawery Iwański
16 stycznia 2022, 11:23

Andrzej Franciszek Ksawery Iwański (1904-1973)

 

  

Andrzej urodził się w Przełęku nr. 233, dnia 29.11.1904r.

Ojciec Jan Tadeusz Iwański (26.05.1864-05.04.1923) 

Matka Rozalia Jaklińska (06.04.1867-20.07.1949).

 

Miał 3 braci

Aleksander Józef Iwański (19.02.1892r.), 

Tadeusz Franciszek Iwański (04.02.1899r.),

Stanisław Ignacy Iwański (17.04.1907r.)

i 4 siostry

Anna Maria Iwański (16.07.1894r.),

Helena Wanda Iwański (25.02.1896r.), 

Maria Stefania Iwański (09.09.1897r.), 

Zofia Helena Iwański (12.05.1902r.).

 

Z zawodu był pilotem.

 

Dnia 22.10.1973r. zmarł w Saint Louis (USA) w wieku 68 lat.

 

W Testimonium ortus et baptismi nr 199 podano, że Franciszek Andrzej Iwański ur. 29.XI.1904r. w domu nr 233 w Przyłęku, z rodziców Jana Iwańskiego - magister scholae syna Franciszka i Kazimiery z domu Mazur­kiewicz, oraz z matki Rozalii Jaklińskiej, córki Kajetana i Antoniny z domu Zajączkowskiej. Ochrzczony został 26.XII.1904r., chrzestnymi byli Franciszek Radło, urzędnik, i Waleria Ostręgowa. Wyciąg z dn. 22.VII.1914r., Ostrowy Tuszowskie.

 

Pilot, wychowanek elitarnej szkoły w Dęblinie. Najmłodszym synem był Stanisław Ignacy, ur. 17 kwietnia 1907r. w Tarnowie. W czasie II wojny światowej służył w Wojsku Polskim we Francji.

 

Franciszek Andrzej Iwański jako 20-letni chłopak zdecydował, że zostanie za­wodowym wojskowym. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych w Warszawie w roku 1924 został przydzielony do Oficerskiej Szkoły Lotnictwa w Dęblinie. Praktykę odbywał w 1 Pułku Lotniczym w Warszawie. W roku 1927 został przeniesiony do 6 pł w Skniłowie pod Lwowem w charakterze podchorążego obserwatora. W la­tach kiedy najwięcej przebywał w gościnie u brata Aleksandra, został awansowany na podporucznika (15.05.1928r.), a potem porucznika (1.01.1931r.).

 

W opinii z ukończenia przez Franciszka Iwańskiego Szkoły Podchorążych napisano: Ambitny, pilny uczeń. Przez kolegów lubiany. Usposobienie posiada pogodne. Jest szczery. Towarzysko dobrze wyrobiony. Odznacza się dużą sprężystością cielesną i schludnością. Wymowę ma dobrą. Postawny. Zmysł orientacyjny dość dobrze wyrobiony Pod opinią podpisał się Dyrektor Nauk - major Sztabu Gen. Porwit. CAW, akta osobowe F. Iwańskiego, sygn. Ap 628.

Jego ojciec, nauczyciel Jan Iwańskin już nie żył, zmarł 05.IV.1923r. w szpitalu w Krakowie wskutek powikłań po wypadku w czasie jazdy na rowerze. USC Kraków, odpis aktu zgonu nr 122/1923/I/śr z dn. 20.03.2008. Zezwolenie na wstąpienie do Szkoły Podchorążych w Warszawie i dalszą służbę w Wojsku Polskim podpisała w lipcu 1924r. matka Rozalia Iwańska, wdowa po nauczycielu. Zgoda ta musiała zostać uwierzytelniona w kancelarii Sądu Powiatowego w Tarnowie, dnia 5.VIII.1924r. CAW, akta osobiste Franciszka Iwańskiego, sygn. Ap. 628

 

Utworzenie pułku lotniczego na wschodnich kresach Rzeczypospolitej planowano od początku uzyskania niepodległości. Brakowało jednak odpowiedniego lotniska i jego infrastruktury (hangarów, warsztatów, bu­dynków administracyjnych i garnizonu). W 1924r. powzięto decyzję o budowie nowego lotniska w Skniłowie wraz z zapleczem i równocześnie rozpoczęto formowanie 6 pł składającego się z personelu 1 i 3 pł. Za fak­tyczną datę powstania pułku uznano datę wydania pierwszego rozkazu w maju 1925r. przez komendanta pułku płk. C. Periniego.

Po ukończeniu kursu technicznego fotooptycznego przy Politechnice Lwowskiej Franciszek Iwański zostaje przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Technicznego Lotnictwa i mianowany w 1935r. asystentem działu technologicznego. W 1936r. przeniesiony został do Szkoły Podchorążych Lotnictwa Grupy Technologicznej i mianowany kierownikiem wyszkolenia foto. W marcu 1938r. awansował do stopnia kapitana. Jako najbliż­szy współpracownik komendanta szkoły i zastępca dyrektora nauk Szkoły Podchorążych Lotnictwa Grupy Technologii dzięki swoim zdolnościom zorganizował prawidłowo pracę działu nauki. CAW, akta osobiste F. Iwańskiego, sygn. KZ 13 - 579. W 1939r. opuścił kraj, ewakuowany do Francji, a potem do Anglii. Prze­bieg jego służby w Wojsku Polskim na Zachodzie na razie jest nie znany. Do Polski nigdy nie wrócił. Zmarł 22.X.1973r. w Saint Louis w Missouri, w USA. Pochowany został na Cmentarzu Ramsey.

 

W tym czasie Franciszek Iwański zakochał się w pięknej Hani Koperskiej, kuzynce Zofii Iwańskiej. Jej matka Jadwiga Koperska z domu Grabowska była młodszą siostrą matki Zofii, Stefanii Wandy Waligórskiej z domu Grabowskiej. Franciszek oświadczył się, ale na ślub nie zgodził się ojciec Hanny Marian Koperski, który uwa­żał, że nie może wydać córki za mężczyznę, który wykonując tak niebezpieczny zawód - pilota i fotografa na samolotach wojskowych, może w każdej chwili zginąć. Życie dopowiedziało zakończenie, Franciszek umarł w 1973r.,a Hanna Koperska po mężu Bacz w maju 1967r.

 

 


 

"Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny", nr 17, 2014, s. 52-86

Katarzyna IWAŃSKA

Geneza rodu mjr. Aleksandra Iwańskiego, przebieg jego służby wojskowej i życie rodzinne